Wat heeft het corona virus ons te zeggen? – deel 1

Sinds begin 2020 is de wereld in de ban van het covid‐19 corona virus. Wat als een ver van mijn bed show in Wuhan, China, begon, is uitgegroeid tot de grootste maatschappelijke ontwrichting die we ooit hebben meegemaakt in vredestijd. Hele landen gaan op slot, niemand mag er zonder goede reden meer in. Steden worden spooksteden, nauwelijks meer mensen op straat.

Straten zijn uitgestorven omdat iedereen thuis blijft op gezag van de verschillende regeringen ter vermijding dat het virus kan overstappen van de ene mens op de andere

Hele sectoren zijn stilgelegd, restaurants zijn gesloten op gezag van regeringen, cafés en kroegen eveneens, de entertainment industrie van theater, musea, sportwereld, vliegverkeer, alles ligt stil. Gezellig winkelen is er niet meer bij, dus sluiten veel winkels als ze niet tot de eerste levensbehoefte behoren, ook hun deuren. Kantoren zijn nagenoeg uitgestorven, wie thuis kan werken, werkt thuis. Scholen en universiteiten zijn gesloten.

Zelfs op straat houden we afstand, social distancing heet dat en we komen niet meer bijeen met meer dan drie personen. Ouderen komen hun huis niet meer uit, kinderen en kleinkinderen komen niet meer op bezoek, oppassen is er niet meer bij. Vereenzaming en ontwrichting ligt op de loer, samen met het virus.

Over de economische gevolgen houdt iedereen zijn hart vast, er worden in Nederland bedragen genoemd van 90 miljard Euro en in Amerika van 2 biljoen doller om de onvermijdelijke recessie te proberen zo licht mogelijk te houden. Misschien is het tijd om te kijken wat het virus ons te zeggen heeft?

Wat is de oorsprong van het coronavirus?

Vermoedelijk lag de bron van de corona‐uitbraak op een markt in Wuhan, een dierenmarkt waar ook wilde dieren, dood en levend, werden verkocht en geslacht ter consumptie. De uitbraak deed denken aan de SARS‐epidemie van 2003, die ook zijn oorsprong vond op een markt waar wilde dieren werden geslacht en verhandeld. Er wordt gewezen naar vleermuizen als mogelijke drager van het virus , maar dat is niet waarschijnlijk, omdat er op de betreffende markt geen vleermuizen werden aangetroffen en ze nog in winterslaap waren ten tijde van de uitbraak. Maar zeer waarschijnlijk is het een virus dat van een dier op mensen is over gegaan.

Maar je kunt er ook anders naar kijken. ‘De natuur stuurt ons een bericht over de pandemie van het corona virus en de aanhoudende klimaatcrisis’, aldus Inger Andersen, econoom en sinds februari 2019 directeur van het VN‐milieuprogramma. Andersen zegt dat de mensheid teveel druk uitoefent op de natuur met alle schadelijke gevolgen van dien. Als wij niet goed voor de planeet zorgen, zorgen we niet goed voor onszelf. ‘Natuurlijk moet onze eerste prioriteit het beschermen van mensen tegen het corona virus zijn en de verspreiding ervan te voorkomen. Maar onze lange termijn reactie moet het verlies van leefgebied en biodiversiteit aanpakken’, voegde ze eraan toe. ‘Nooit eerder waren er zoveel mogelijkheden voor ziekteverwekkers om van wilde en gedomesticeerde dieren op mensen over te gaan’, zei Andersen tegen de Guardian (25.03.2020), waarin ze uitlegde dat 75% van alle opkomende infectieziekten afkomstig zijn van dieren in het wild.

Na deze inleidingen en meningen van experts, vragen we het corona virus dezelfde vraag.
M: ‘Wat is de oorsprong van het virus?’
C: ‘Wij zijn ontstaan om iets duidelijk te maken aan de mensheid. De verhouding tussen alle schepselen op Aarde is al zolang totaal scheef, dat het nu echt uit de hand loopt. Mensen denken dat ze de Aarde regeren, maar dat is een onjuiste en erg verheven gedachte. De Aarde is een ecosysteem dat zichzelf regeert, in stand houdt. Als je daar dingen heel eenzijdig in verandert, moeten er aan de andere kant van de weegschaal, want dat is een ecosysteem eigenlijk, een soort weegschaal, ook dingen veranderen. De mens brengt de weegschaal uit balans, dan treden er tegenkrachten op die de balans weer een zetje terug proberen te geven.’

Vrouwe Justicia als symbool voor de balans die de mens in acht zou moeten nemen en die nu totaal
zoek is in haar omgang met de natuur en de Aarde

‘De feitelijke oorsprong is jullie houding tegenover de natuur. Doordat jullie de verbinding met de natuur zijn kwijtgeraakt, moeten we als natuur weer zorgen voor evenwicht. Althans we moeten jullie laten weten dat het zo niet langer kan. Daar hebben we reeds een lange serie ziektes voor in de wereld gestuurd, maar het heeft niets fundamenteel veranderd. Daarom moeten er steeds weer pandemieën komen, in de hoop dat jullie, de mensheid, eindelijk gaan begrijpen dat jullie echt heel anders naar de natuur moeten kijken. Samenwerken is dan het devies en om samen te werken moeten jullie ophouden met oorlog te voeren tegen de natuur. De oude volken werkten samen met de natuur, zij hadden er ook de kennis van en deden niets wat niet paste in dat plaatje. Jullie zijn de relatie met de natuur kwijtgeraakt. Jullie nemen wat sommige vinden dat ze mogen nemen. Maar daarmee wordt het evenwicht verstoord en dat leidt tot de huidige crisis. Jullie zijn dus zelf de oorzaak van deze uitbraak. En daarmee feitelijk ook de oorsprong, want een andere houding tot de natuur zou echt noodzakelijk zijn.’ Tot zover het antwoord van het corona virus zelf.

Het virus spreekt hierboven ‘Daar hebben we reeds een lange serie ziektes voor in de wereld gestuurd, maar het heeft niets fundamenteel veranderd.’ Daar zeggen de experts het volgende over.

• De Spaanse griep eiste in 1918 en 1919 naar schatting 20 tot 100 miljoen mensenlevens. Dit virus werd vermoedelijk overgedragen van pluimvee naar mensen en varkens. Aan besmetting van dit virus stierven veel jonge mensen. De instanties waren toen echter nog nauwelijks bekend met virussen en er werden dan ook te weinig maatregelen genomen om de ziekte in te dammen.
• In 1957 en 1958 eiste de Aziatische griep meer dan een miljoen mensenlevens. Dit virus was een kruising van vogel‐ en menselijke griepvirussen.
• In 1968 eiste de Hongkonggriep een miljoen mensenlevens. Ook dit virus was een kruising van vogel‐ en menselijke griepvirussen.
• De Mexicaanse griep (die aanvankelijk overigens de varkensgriep heette) brak in 2009 uit en eiste naar schatting tussen de 151.700 en 576.400 mensenlevens. Hiervan was 80 procent jonger dan 65 jaar. Dit virus was een kruising van varkens‐, vogel‐ en menselijke griepvirussen.

De Mexicaanse griep en de Hongkonggriep circuleren nog steeds als seizoensgriep. Dat maakt het uitbreken van nieuwe tussen mensen overdraagbare infectieziekten extra problematisch: je komt er niet zomaar vanaf. De doorlopende HIV‐pandemie is daar een ander, schrijnend, voorbeeld van. Daar zijn sinds de uitbraak in 1981 32 miljoen mensen aan overleden.

Doordat jullie de verbinding met de natuur zijn kwijtgeraakt, moeten we als natuur weer zorgen voor evenwicht

Waarom is het coronavirus nu gekomen?

November 2017 stuurden 15.364 wetenschappers uit 184 landen een open brief aan de mensheid. Het bericht is een update van een eerdere waarschuwing van de Union of Concerned Scientists die 25 jaar geleden werd ondersteund met ruim 1.700 handtekeningen van wetenschappers. Maar de experts zeggen dat het beeld veel en veel erger is dan in 1992, en dat bijna alle problemen die toen werden geconstateerd, gewoon zijn verergerd. In het waarschuwingsbericht worden tal van ecologische rampen onder de aandacht gebracht, waaronder catastrofale klimaatverandering, ontbossing, uitsterven van massasoorten, ‘dode zones’ in de oceaan en gebrek aan toegang tot zoet water.

‘Door de bevolkingsgroei niet adequaat te beperken, de rol van een economie die geworteld is in groei opnieuw te beoordelen, broeikasgassen te verminderen, hernieuwbare energie te stimuleren, leefgebieden te beschermen, ecosystemen te herstellen, vervuiling tegen te gaan, ontmanteling tegen te gaan en invasieve uitheemse soorten tegen te houden, neemt de mensheid niet de dringende stappen nodig om onze in gevaar gebrachte biosfeer te beschermen’ zegt de vooraanstaande Amerikaanse ecoloog Professor William Ripple van de Oregon State University, als woordvoerder van de 15.000 wetenschappers in de Independent 13.11.2017.

In hun waarschuwing voerden de wetenschappers, waaronder de meeste Nobelprijswinnaars ter wereld, aan dat menselijke invloeden op de natuurlijke wereld waarschijnlijk zouden leiden tot ‘enorme menselijke ellende’.

Enorm verlies aan leefgebieden voor de dieren in het wild is mede een oorzaak van het coronavirus

En wat is er met de waarschuwingen uit 1992 en 2017 gedaan?

Niets en zij waren zeker niet de enige die waarschuwden. Er moet echt iets gebeuren. Dus nu maar de vraag aan het corona virus zelf.
M: ‘Waarom is het corona virus nu gekomen?’
C: ‘Dat is een zaak van oorzaak en gevolg. Ik heb al eerder uitgelegd dat de Aarde een ecosysteem als geheel is. Dat is volledig uit balans geraakt door het langdurige exploiteren van de natuur door de mensen. Wij hebben regelmatig waarschuwingen gegeven, jullie kennen ze allemaal, de vorige pandemieën, maar de reactie erop was bestrijden en daarna over gaan tot de orde van de dag. Het huidige tijdperk is een tijdperk van steeds verder naar het egocentrische gaan, zelfs de politiek glijdt af naar egocentrisme met termen als ‘America first’, geen open grenzen voor mensen die het erg slecht hebben en vluchten om een beter leven te krijgen, zelfs de rijke landen zijn niet bereid om arme(re) landen in deze tijd bij te staan. Hoe kun je vanuit die houding weer oog krijgen voor de node van anderen? Dan moet er iets bijzonders gebeuren en dat is nu het geval. En wat zien we? Hoe moeilijker mensen het krijgen, hoe meer gemeenschapszin er ontstaat. Dus je kunt corona ook als een tegenbeweging beschouwen tegen het egocentrische van de huidige tijd.’
M: ‘Dus de veronderstelling dat de uitbraak van de pandemie juist in dit tijdsbestel geen toeval is, is een juiste?’
C: ‘Daar heb je volkomen gelijk in.’

Lees het vervolg>